1. Szlak czerwony – symbol TA-1241-c
długość: 58 km; okrąża Tarnów i łączy miejsca masowych egzekucji, pomniki pomordowanych, cmentarze wojenne z I WŚ oraz najciekawsze zabytki kultury.
Przebieg szlaku: Kłokowa, stacja PKP – Rzuchowa – Poręba Radlna – Łękawica – Skrzyszów – Pogórska Wola – Wola Rzędzińska – Krzyż – Biała – Zgłobice – Błonie – Rzuchowa – Kłokowa
NA SZLAKU:
Wieś Poręba Radlna istniejąca od XIV w., niegdyś jedyna posiadająca swój herb: siekierę wbitą w pień drzewa. Godny zwiedzenia jest kościół Piotra i Pawła – utrzymany w stylu neogotyckim, trzynawowy, z wieżą od zachodu. Wewnątrz znajduje się obraz Matki Boskiej Różańcowej z przełomu XVI i XVII w.
W Łękawicy warto zobaczyć kościół p.w. św. Mikołaja, z barokowymi organami z XVIII w. Przy drodze obok kościoła stoi pomnik wzniesiony w 1933r. z okazji 15 rocznicy odzyskania niepodległości. We wsi znajduje się również dwór z 1930r. i zabudowania podworskie.
W Skrzyszowie na szczególną uwagę zasługuje kościół św. Stanisława Biskupa – jedna z największych gotyckich drewnianych świątyń w Małopolsce, zbudowany w 1517 r. z fundacji Jana Amora Tarnowskiego, hetmana wielkiego koronnego, przez cieślę Jana z Czchowa. Drewniana konstrukcja zrębowa, malownicze soboty, nawa główna zbudowana z bali modrzewiowych. Wewnątrz zobaczyć można stare portale ciesielskie, malowidła ścienne, ikonę bizantyjską. Warto zwrócić uwagę na ołtarz główny, stalle, organy, barokową ambonę i chrzcielnicę oraz gotycki krucyfiks. powrót do mapy
2. Nizinny szlak żółty – symbol TA-1245-y
długość: 37 km, przebieg: Żabno, stacja PKP – rynek – targowisko – Odporyszów – Oleśnica – Dąbrowa Tarnowska – Zagrody – Gruszów Mały – Smęgorzów – Sutków – Łęg – Brzezówka – Machówka – Dąbrowica – Szczucin, rynek, stacja PKP.
NA SZLAKU:
W Żabnie można zwiedzić kościół parafialny p.w. Zesłania św. Ducha, fundacji Rafała Makowieckiego, kasztelana kamienieckiego; odbudowany po pożarach w l. 1799 i 1888, rozbudowany o nawy boczne i przedsionek. Budowla barokowa, murowana, trójnawowa, z kamiennym portalem barokowym z 1684 r. i tablicą erekcyjną. Wyposażenie wnętrza z końca XIX w. Przy kościele wolnostojąca murowana dzwonnica z XVIII/XIX w., przebudowana i podwyższona.
W Odporyszowie znajduje się zabytkowy kościół parafialny – Sanktuarium Koronowanego Cudownego Obrazu Matki Boskiej Odporyszowskiej oraz Muzeum Jana Wnęka – cieśli, budowniczego, rzeźbiarza i lotnika: Muzeum Parafialne im. Jana Wnęka, Odporyszów 127, tel. 14 645 69 84. Ekspozycja obejmuje: zbiory sakralne, rzeźby i pamiątki po genialnym ludowym rzeźbiarzu i konstruktorze.
W Dąbrowie Tarnowskiej warto zobaczyć kościół p.w. Wszystkich Świętych z 1771r., barokowy, drewniany, konstrukcji zrębowej, trzynawowy, na ścianach zachowane polichromie ścienne z XIX w., wyposażenie wnętrza w większości rokokowe oraz krucyfiks późnogotycki, przy kościele jest dzwonnica wolnostojąca z 1865 r., murowana, w kształcie arkady. Nie można pominąć również odrestaurowanej synagogi – Ośrodka Spotkania Kultur (ul. Berka Joselewicza 6), największej bóżnicy w Małopolsce. Tutaj przeniesione zostały również eksponaty dawnego Muzeum Powiśla. Nadal czynne jest Muzeum Judaistyczne (ul. Daszyńskiego 8, tel. 14 642 25 75). Godna zobaczenia jest również brama wjazdowa do nieistniejącego pałacu Lubomirskich.
W Szczucinie znajduje się szalenie interesujące Muzeum Zabytków Techniki Drogownictwa (ul. 1 Maja 39, 33-230 Szczucin, tel.: 14 643 63 81) z unikatowymi maszynami i sprzętem drogowym, zbiorem narzędzi drogowych i ekspozycją prezentującą technologie budowy i rodzaje dróg. powrót do mapy
3. Szlak żółty – symbol B13/62
długość 11 km, przebieg: Pleśna – Rychwałd – Wał (526 m n.p.m.) – Siemiechów.
NA SZLAKU:
W centrum Pleśnej znajduje się kościół Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej, neobarokowy, trójnawowy, o wyglądzie bazyliki, z okazałą wieżą zwieńczoną baniastym hełmem.
Wał (526 m) to jeden z najbardziej znanych szczytów Pogórza Rożnowskiego, rozległe i oryginalne panoramy z Wału należą do prawdziwych znakomitości – na skalę całego Pogórza Karpat. powrót do mapy
4. Szlak żółty – symbol B13/63
długość 22 km, przebieg: Siemiechów – Brzozowa – Sucha Góra (dwuszczytowa: 360 i 400 m n.p.m.)
NA SZLAKU:
Sucha Góra to dwuszczytowa kulminacja w centrum pasma pomiędzy dolinami Paleśnianki i Białej. Grzbiety pokryte dużymi kompleksami lasów. Na zachód od szczytu znajduje się mineralne źródło siarczane, z którego woda prawdopodobnie jest skuteczna w leczeniu schorzeń reumatycznych. powrót do mapy
5. Szlak żółty – symbol B13/66
długość 7 km, przebieg: Pławna, stacja PKP – Bruśnik, przystanek PKS; szlak dojściowy do szlaku niebieskiego B13/28
NA SZLAKU:
W Zborowicach-Zawodziu tuż obok Pławnej zobaczyć można pomnik partyzantów i ludności cywilnej (na białym postumencie tablica z napisem upamiętniającym walki partyzantów w 1944r. i poświęcenie miejscowej ludności).
W Bruśniku warto zobaczyć kościół parafialny p.w. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej – murowany, neoromański, wzniesiony w 1903 r. w miejsce wcześniejszego z 1555 r., bazylikowy, z wieżą nad północną kaplicą, w głównym ołtarzu gotycki obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XV/XVI w., na wieży dzwon gotycki z końca XIV w. powrót do mapy
6. Szlak żółty – symbol B13/67
długość 39 km, przebieg: Siedliska k. Tuchowa, stacja PKP – Nosalowa (365 m n.p.m.) – Jodłówka Tuchowska – Polana Morgi (453 m n.p.m.) – Brzanka, Bacówka – Ostry Kamień (530 m n.p.m.) – Gilowa Góra (506 m n.p.m.) – Wisowa (409 m n.p.m.) – Rysowany Kamień (427 m n.p.m.) – Mały Liwocz (483 m n.p.m.) – Liwocz (562 m n.p.m.) – Ujazd, przystanek MPK – Kołaczyce, rynek.
NA SZLAKU:
Siedliska to jedna z najstarszych wsi, założona w XIV w. przez opactwo tynieckie.
Nosalowa jest grzbietem pomiędzy dolinami potoków Rzepiennik i Rostówka.
Polana Morgi i stanowi zachodnią odnogę Pasma Brzanki opadającą ku dolinie Białej, nad wieś Lubaszową, z Polany ładne widoki na Pogórze Ciężkowickie i Beskid Niski.
Brzanka to wybitna i jedna z wyższych kulminacji na Pogórzu Ciężkowickim, na wschód od jej szczytu znajduje się bacówka; podszczytowe partie Brzanki odznaczają się wybitnymi walorami krajoznawczymi.
Ostry Kamień to mało wyróżniający się szczyt na wschód od Brzanki (nazywany też przez miejscowych – Pasia) – na wierzchołku znajduje się zespół skałek piaskowcowych.
Gilowa Góra to zalesiona kulminacja we wschodniej części Pasma Brzanki, pod jej szczytem partyzanci Armii Krajowej w udanej zasadzce na hitlerowskie ciężarówki (1944r.) zdobyli duże ilości broni i amunicji.
Wisowa to pokryty pasami lasu i pól szczyt (także wieś) na grzbiecie pomiędzy Gilową Górą a Rysowanym Kamieniem. Rysowany kamień – zalesiony szczyt na północny zachód od Liwocza, w części przygrzbietowej znajdują się okazy skałek piaskowca ciężkowickiego, największy okaz obejrzeć można w pobliżu szczytu, podobno zachowały się na nim ślady niedźwiedzich pazurów.
Liwocz – wybitny szczyt we wschodniej części Pogórza Ciężkowickiego, całkowicie zalesiony, wraz z Małym Liwoczem kończy od wschodu najdłuższe pasmo na Pogórzu Ciężkowickim.
W Kołaczycach można zwiedzić kościół św. Anny – neogotycka, jednonawowa świątynia wzniesiona w kształcie krzyża, zwieńczona 51-metrową wieżą, na której umieszczono herb opactwa tynieckiego i jednocześnie Kołaczyc, wewnątrz najciekawsza jest kamienna kropielnica i chrzcielnica z czarnego marmuru. powrót do mapy
7. Szlak żółty – symbol B13/68
długość 10 km, przebieg: Siedliska k. Tuchowa, stacja PKP – Nosalowa (365 m n.p.m.) – Osiedle Matląd – Polana Morgi (453 m n.p.m.) – Brzanka, bacówka. NA SZLAKU: patrz opisy do szlaku żółtego o symbolu: B13/67. powrót do mapy
8. Szlak zielony – symbol B13/41
długość 23 km, przebieg: Czchów – Mahulec (483 m n.p.m.) – Trawniki – Śpilówka (516 m n.p.m.) – Piekarska Góra (515 m n.p.m.) – Dominiczna Góra (476 m n.p.m.) – Rajbrot (dochodzi do szlaku: Bochnia – Tymbark).
NA SZLAKU:
W Czchowie należy zobaczyć ruiny zamku z końca XIII i 1 poł. XIV w., rozbudowanego z XV i XVI w. z zachowaną wysoką cylindryczną wieżą obserwacyjno – obronną, kościół parafialny p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny – wzniesiony w latach 1346-7 z fundacji króla Kazimierza Wielkiego i kilku okolicznych rycerzy w miejsce starszego, murowany z kamienia łamanego, jednonawowy.
Mahulec to samodzielny grzbiet na wschód od Pasma Śpilówki oddzielony od niego doliną potoku Zelina, z części przygrzbietowych rozciągają się rozległe widoki na Pogórze Rożnowskie i Beskid Wyspowy.
Śpilówka jest centralnym punktem i szczytem w rozległym kompleksie lasów Pogórza Wielickiego.
Dominiczna Góra to pokryte pasami pól i odcinkami lasu wzniesienie na płn. wschód od Rajbrotu stanowiące zakończenie grzbietu Pasma Rogozowej od strony wschodniej. powrót do mapy
9. Szlak zielony – symbol B13/42
długość 28 km, przebieg: Gromnik, stacja PKP – Sucha Góra (dwuszczytowa kombinacja 360 – 400 m n.p.m.) – Wierzchowina – Styr (472 m n.p.m.), na Styrze planowany jest rezerwat leśno-krajobrazowy z rzadko spotykanymi stanowiskami roślin, z oryginalnie ukształtowanym podgórskim borem mieszanym i kamieniołomem “Bodzanty” z czasów I wojny światowej – leśniczówka “Bodzantówka” – Bieśnik – Mogiła (503 m n.p.m.) – Ruda Kameralna – Czchów.
NA SZLAKU:
W Gromniku warto zwiedzić dwa zabytkowe obiekty: kościół i dwór. Kościół św. Marcina (dawniej parafialny, obecnie nie użytkowany) z XV/XVI w., barokowy z gotyckim prezbiterium, drewniany, o zrębowej konstrukcji oszalowanych ścian i z kaplicą ogrójcową przy wsch. ścianie prezbiterium, wyposażenie wnętrza głównie barokowe z XVIII i XIX w. oraz rzeźba Chrystus Ukrzyżowany, gotycka. Dwór z 1 poł. XIX w., będący rekonstrukcją oryginalnego, rozebranego ok. 1990r., klasycystyczno-eklektyczny, murowany, parterowy, o dwóch piętrowych skrzydłach, z kolumnowym portykiem od frontu. Sucha Góra – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/63.
Styr – patrz opis do szlaku czarnego o symbolu B13/84.
Mogiła to najwyższy, całkowicie zalesiony szczyt masywu na Pogórzu Rożnowskim pomiędzy doliną potoku Rodzanka na zachodzie (Ruda Kameralna) a Paleśnicy (wsie Bieśnik i Borowa) na wschodzie. Mogiła jest tzw. Kotliną Zakliczyńską Dunajca. Wg legend nazwa góry oznacza grób dziewczyny, na który tak długo rzucane były grudki ziemi aż powstał istniejący dziś pogórski masyw.
Czchów – patrz opis do szlaku zielonego o symbolu B13/41. powrót do mapy
10. Szlak zielony – symbol B13/43
długość 11 km, przebieg: Błonie, przystanek MPK obok szkoły podstawowej – Szczepanowice – Dąbrówka Szczepanowska – Lubinka (402 m n.p.m.).
NA SZLAKU:
Lubinka to w większości zalesiony masyw pogórski na południowy zachód od Pleśnej sąsiadujący z Wałem. Miejscowi twierdzą, że nazwa wzgórza pochodzi od tego, iż szczególnie lubiano tu polować, w czasach, gdy okolice były pokryte gęstymi lasami. powrót do mapy
11. Szlak zielony – symbol B13/44
długość 12 km, szlak o wybitnych walorach krajobrazowych, przebieg: Lubinka – Wał (526 m n.p.m.) – Gromnik.
NA SZLAKU:
Lubinka – patrz opis do szlaku zielonego o symbolu B13/43.
Wał – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/62.
Gromnik – patrz opis do szlaku zielonego o symbolu B13/42. powrót do mapy
12. Szlak zielony – symbol B13/45
długość 25 km, przebieg: Szalowa – Jankowa – Bobowa – Brzana – Bukowiec (503 m n.p.m.) – Jamna (530 m n.p.m., na szlaku partyzanckim AK Batalionu “Barbara”).
NA SZLAKU:
W Szalowej warto zwiedzić kościół św. Michała Archanioła – barokowy, konstrukcji zrębowej, trzynawowy, z dwoma niskimi wieżami zakończonymi barokowymi baniastymi hełmami, wewnątrz rokokowa polichromia i późnobarokowy ołtarz główny, uwagę zwracają też kłódki z XVII w. Obok kościoła znajduje się kaplica Miłosierdzia Bożego z 1793r., barokowa z barokowym ołtarzem z XVII w. W Bobowej zabytkowe są kościoły: p.w. Wszystkich Świętych (murowany, gotycki), p.w. św. Zofii (gotycki, z kamienia łamanego), synagoga z połowy XVIII w (jeden z najcenniejszych zabytków żydowskiej architektury sakralnej w Polsce), cmentarz żydowski, a także kapliczka św. Floriana z 1800r. na rynku. Bobowa rozsławiła się bogatym folklorem i pięknym rękodziełem ludowym, słynie z wyrobu koronek klockowych (Pokonkursowe Wystawy Koronek Klockowych organizowane na przełomie października i listopada przez Centrum Kultury i Promocji Gminy Bobowa). Na stokach Bukowca znajduje się leśny rezerwat przyrody “Diable Skały.
Jamna – patrz opis do szlaku czarnego o symbolu B13/83. powrót do mapy
13. Szlak zielony – symbol B13/48
długość 5 km, szlak dojściowy do B13/67, przebieg: Jabłonica, przystanek MPK – Liwocz (562 m n.p.m.).
NA SZLAKU:
Liwocz – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/67. powrót do mapy
14. Nizinny szlak niebieski – symbol TA-1242-n
długość 8 km, przebieg: Tarnów, stacja PKP – Dębno, w Dębnie łączy się z górskim szlakiem niebieskim B13/23
NA SZLAKU:
Tarnów – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/61.
Dębno słynie z zamku – wzniesionego w latach 1470-1480 jako fundacja Jakuba z Dębna kasztelana krakowskiego na miejscu wcześniejszego zamku lub rycerskiego gródka z XIV. Obecnie obiekt muzealny, siedziba oddziału Muzeum Okręgowego w Tarnowie (stała ekspozycja wnętrz zamkowych wyposażonych w zabytki sztuki z XVI-XIX w.), gotycki, murowany z cegły i kamienia, składa się z czterech piętrowych budynków otaczających niewielki prostokątny dziedziniec wewnętrzny, z dwóch wież narożnych i resztek pięciobocznej kaplicy przybudowanej do budynku wschodniego, zachował się jeden z największych w Polsce zespołów kamiennych gotyckich detali architektonicznych o bogatym, urozmaiconym rysunku (Zamek w Dębnie – oddział Muzeum Okręgowego, tel. 014 665-80-35, otwarte: wtorek, czwartek 10-17, środa, piątek 9-15, sobota, niedziela 11-15, ceny biletów: 3 zł – dzieci, emeryci i renciści; 6 zł – dorośli). Oprócz zamku warto w Dębnie zwiedzić kościół parafialny p.w. św. Małgorzaty – późnogotycki, z kamienia i z dodatkiem cegły, jednonawowy, z węższym prostokątnym prezbiterium, posiada siedem portali gotyckich w typie tzw. “długoszowskim”, kamienne tabernakulum ścienne oraz wejście na ambonę w grubości pn. ściany nawy. Wyposażenie wnętrza z XVIII – pocz. XX w. powrót do mapy
15. Nizinny szlak niebieski – symbol TA-1244-n
długość 31 km, przebieg: Dąbrowa Tarnowska, stacja PKP – rynek – Zagrody – Gruszów Mały – Podborze – Breń – Okopy szwedzkie – Magdalenów – Zakącie – Ćwików – Kuzie – Kozubiec – Zalipie, Dom Malarek i Zagroda Felicji Curyłowej – Nowiny – Gliniak – Wola Żelichowska – Miłocin – Gręboszów – Ujście Jezuickie.
NA SZLAKU:
Dąbrowa Tarnowska – patrz opis do szlaku żółtego TA-1245-y.
W Zalipiu znajduje się Zagroda Felicji Curyłowej (oddział Muzeum Okręgowego, tel. 014 641-19-12, otwarte po wcześniejszym uzgodnieniu, ceny biletów: 3 zł-normalny; 1,5 zł-ulgowy – zagroda nieżyjącej malarki ludowej F. Curyłowej, pomieszczenia i przedmioty codziennego użytku własnoręcznie zdobione przez malarkę motywami kwiatowymi z Powiśla Dąbrowskiego, do zwiedzania pomieszczenia mieszkalne, kuchnia i pokój, stajnia i stodoła, sprzęty rolnicze. powrót do mapy
16. Szlak niebieski – symbol B13/23
długość 20 km, przebieg: Dębno – Jaworsko – Melsztyn, łączy się z nizinnym szlakiem niebieskim TA-1244-n.
NA SZLAKU:
Dębno – patrz opis do szlaku niebieskiego o symbolu TA-1242-n.
W Melsztynie znajdują się ruiny zamku Leliwitów Melsztyńskich – średniowieczna, pierwotnie gotycka budowla, wzniesiona na wzgórzu (317 m n.p.m.) była zbudowana w roku 1340; zamek był zbudowany z cegły i kamienia, otoczony murem, posiadał dziedziniec i głęboką studnię, miał trzy wieże, kaplicę, archiwum, łazienki, stajnie podziemne i naziemne, zbrojownia, browar i ogród; zniszczyli go konfederaci barscy w 1771 r. powrót do mapy
17. Szlak niebieski – symbol B13/24
długość 8 km, przebieg: Wojnicz – Panieńska Góra (zw. Trzeblin, 331 m n.p.m., ślady przyziemia zamku z XI w., z czasów Bolesława Śmiałego) – Wielka Wieś.
NA SZLAKU:
W Wojniczu warto zobaczyć obronne umocnienia ziemne z XI/XII w. tzw. “wały kasztelańskie” zabezpieczające dawniej gród kasztelański; kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca – gotycki, z partiami barokowymi i pseudobarokowymi, murowany, obecnie trzynawowy, bazylikowy, z kaplicą ogrójcową przy prezbiterium i nową wieżą od zachodu, wnętrze ozdobione polichromią barokową, figuralną i ornamentalną; dzwonnicę przy kościele z 1663 r., kościół pomocniczy p.w. św. Leonarda – drewniany, konstrukcji zrębowej, wyposażenie wnętrza z XIX w., w ołtarzu głównym znajduje się obraz Nawiedzenia ze św. Heleną i Katarzyną oraz św. Leonardem w zwieńczeniu, renesansowy, z ok. 1560, znacznie później przemalowany. Panieńska Góra – zalesione wzgórze na południe od Wojnicza z ciekawą przeszłością historyczną, w rejonie szczytu odkryto wały ziemne grodziska kultury prapolskiej i ślady przyziemia zamku z czasów Bolesława Śmiałego, w którym wg legendy niewierne żony broniły się przed mężami wracającymi z wyprawy ruskiej; istnieją również przypuszczenia, że na Panieńskiej Górze znajdował się jeden z zameczków Tarnowskich. powrót do mapy
18. Szlak niebieski – symbol B13/25
długość 21 km, prowadzi z Tarnowa – Góra Marcina (szczyt 384 m n.p.m.) na południe – Zawada – Poręba Radlna – Trzemeska Góra (zw. też Karwodrzą, szczyt 403 m n.p.m.) – Tuchów.
NA SZLAKU:
Tarnów – Góra św. Marcina – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/61.
Poręba Radlna – patrz opis do szlaku czerwonego o symbolu TA-1241-c.
Trzemeska Góra jest bogato rozczłonkowanym masywem Pogórza Ciężkowickiego na południowy zachód od Szynwałdu, urozmaicone krajobrazy i widoki na Pogórze Ciężkowicke i Rożnowskie.
Tuchów – miasto założone w 1340r. na miejscu dawnej wsi będącej od XI/XII w. własnością benedyktynów tynieckich, najsłynniejszym zabytkiem tuchowskim jest założenie kościelno-klasztorne, będące własnością najpierw benedyktynów a obecnie redemptorystów, na które składają się: kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, barokowy, murowany, wyposażenie wnętrza z XVIII, a nadto ruska ikona Matki Boskiej i obraz “Adoracja Matki Boskiej Tuchowskiej”, barokowy, malowany na blasze w 1678 r., dzwonnica z pocz. XX w., pseudobarokowa, murowana o 3 kondygnacjach, nakryta hełmem z latarnią; budynek klasztorny II połowy XIX w.; warto zobaczyć również ratusz – z pocz. XIX w., klasycystyczny, murowany, piętrowy, na planie litery C, z niewielkim wewnętrznym dziedzińcem, portykiem kolumnowym i wieżyczką zegarową od frontu. powrót do mapy
19. Szlak niebieski – symbol B13/26
długość 23 km, przebieg: Tuchów – Brzanka (536 m n.p.m.) – Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik – Stawiska – Ciężkowice.
NA SZLAKU: Tuchów – patrz opis do szlaku niebieskiego o symbolu B13/25. Brzanka – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/67. Ciężkowice – patrz opis do szlaku czarnego o symbolu B13/82. powrót do mapy
20. Szlak niebieski – symbol B13/28
długość 22 km – kontynuacja szlaku B13/27, przebieg: Ciężkowice – rzeka Biała – Kąśna Dolna (Dworek Ignacego Jana Paderewskiego) – Bruśnik – Galkowa (506 m n.p.m.) – Bukowiec (503 m n.p.m.) – Żebraczka (502 m n.p.m.) – Przydonica – Dział – Bartkowa – dalej szlak łączy się ze szlakiem nowosądeckim.
NA SZLAKU: Ciężkowice i Biała – patrz opis do szlaku niebieskiego o symbolu B13/27. W Kąśnej Dolnej znajduje się Dworek Ignacego Jana Paderewskiego – jego jedyna zachowana w Europie posiadłość. Dwór pochodzi z XVIII/XIX w., jest to obiekt eklektyczny z nawiązaniem do architektury klasycystycznej, murowany, parterowy, na planie prostokąta, o dwutraktowym układzie wnętrz, z czterokolumnowym portykiem poprzedzającym elewację wschodnią; dwór otoczony jest parkiem dworskim, założonym zapewne na przełomie XVIII i XIX w., pod koniec XIX przekomponowany na krajobrazowo-romantyczny ze stawem z wyspą pośrodku, alejami i swobodnie poprowadzonymi ścieżkami, o dużej różnorodności drzew i krzewów oraz resztkami starodrzewu, powierzchnia – 16 ha. Cały zespół dworsko-parkowy pozostaje w użytkowaniu tarnowskiego Centrum Paderewskiego jako ośrodek muzealny i koncertowy (Centrum Paderewskiego, tel. 014 651-02-08, otwarte: wtorek – piątek 10-16, sobota – niedziela 10-14, ceny biletów: 4 zł; 2 zł-ulg, ekspozycja obejmuje: dokumenty, obrazy, fotografie i przedmioty związane z I. Paderewskim.) Bruśnik – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/66. Bukowiec – patrz opis do szlaku zielonego B13/45. Żebraczka – na zachód od Bukowca, posiada wybitne walory krajobrazowe. powrót do mapy
21. Szlak niebieski – symbol B13/29
długość 6,5 km, przebieg: Gromnik – Golanka – Nosalowa (365 m n.p.m.).
NA SZLAKU: Gromnik – patrz opis do szlaku zielonego o symbolu B13/42. Golanka – wieś u podnóży pokrytego pasami pól i lasu wzgórza o tej samej nazwie (355 m n.p.m.). Nosalowa – patrz opis do szlaku żółtego o symbolu B13/67. powrót do mapy
22. Szlak niebieski – symbol B13/31
długość 8 km, przebieg: Ryglice – Górna Galia – Ostry Kamień (zw. Pasia, 530 m n.p.m.), na szczycie malownicze skały, będące pomnikiem przyrody.
NA SZLAKU: Ryglice to dawne miasteczko, obecnie wieś datowana już w 1301r., warto zobaczyć kościół parafialny p.w. św. Katarzyny – zbudowany w latach 1930-1940, neogotycki, murowany z cegły, trójnawowy z transeptem i wieżą od zachodu, o bogatym wystroju architektonicznym, wyposażenie wnętrza z XVI-XIX w.: chrzcielnica kamienna, gotycko-renesansowa z 1554 r., barokowy obraz Ukrzyżowanie w typie Rubensa. Zabytkowy jest też pałac z 1656r., barokowy, murowany, piętrowy, częściowo podpiwniczony, na planie litery L, z balkonem na frontonie, wspartym na czterech kolumnach, nad którym znajduje się szczyt w postaci trzech półkolistych tympanonów z herbem Ankwiczów pośrodku, od zach. posiada kolumnowy portyk głównego wejścia; obok znajduje się założenie ogrodowo-parkowe, od południa ogród, pierwotnie o charakterze ogrodu typu francuskiego o geometrycznej kompozycji z ok. połowy XVIII, przekształcony z tarasowego założenia włoskiego, z pozostałych stron niewielki park o charakterze krajobrazowym ze starodrzewem. Na szlaku, w przysiółku Galia Górna warto zwrócić uwagę na figurę Matki Bożej z 1953r. oraz na krzyż z podobizną Jana Pawła II i Matki Bożej. Ostry Kamień – patrz opis do szlaku żółtego B13/67. powrót do mapy
Park Biegowy Marcinka
otwarcie grudzień 2014 r.
ścieżki biegowe (jak również spacerowe Nordic Walking) na zboczu Góry Św. Marcina to 3,5 km trasa, która docelowo wydłuży się do 7 km.
W ramach Parku powstał również 500-metrowy tor do jazdy na rolkach oraz boisko do buli.
al. Tarnowskich (przy ul. Harcerskiej)
szczegółowe informacje o projekcie: Sokół-Tarnów, www.sokoltarnow.pl
zobacz także:
