„Małopolska cegłą murowana”. Rozglądnij się uważnie wokół siebie, zrób zdjęcie i wygraj sprzęt rtv, rower lub weekend w SPA!
Bazylika Mariacka, katedra w Tarnowie czy kościół św. Kazimierza w Nowym Sączu. Barbakan, forty krakowskie, mury obronne Wawelu czy Starego Miasta w Tarnowie. Co łączy wszystkie te budynki? Odpowiedź jest prosta: cegła!
Początki szerszego zastosowania cegły palonej w Małopolsce przypadają na XIII-XIV wiek. Od tego czasu datowane są pierwsze budynki ceglane na naszym terenie, które z czasem zaczynają dominować w krajobrazie poszczególnych małopolskich miast i miasteczek. Wpływ na popularność tego materiału budowlanego miała m. in. duża dostępność do podstawowego składnika, z którego wyrabiana była cegła, czyli gliny.
– Pierwsze zakłady, rękodzielnicze, działające metodą chałupniczą powstawały najczęściej na placu budowy, w sąsiedztwie planowanych budynków. Chodziło między innymi o to, aby maksymalnie ograniczyć koszty związane z transportem wytworzonego w nich materiału – wyjaśnia Stanisław Siekierski, pasjonat lokalnej historii.
W Tarnowie na przykład takie cegielnie powstały m.in. pod potrzeby wznoszonego zamku na Górze św. Marcina, ratusza, murów miejskich czy katedry, czyli najstarszych w mieście budynków ceglanych. Rozkwit tego typu budownictwa nastąpił jednak w wieku XVI za czasów hetmana Jana Tarnowskiego.
Pierwsza, miejska cegielnia, o której istnieniu mówią przekazy historyczne wzmiankowana jest w 1378 roku. Istniała przy młynie, ale nie wiadomo, czy przy górnym (w rejonie ul. Franciszkańskiej), czy przy dolnym (między dzisiejszymi ul. Limanowskiego i Urszulańską).